Αρχική | Περιοδικά | ενδοσυγκριτικά | ενδοσυγκριτικά - τεύχος 2 - Ἑξαμηνιαῖο βιβλιοπεριοδικὸ γλωσσικῆς, ἐθνικῆς καὶ πολιτισμικῆς αὐτοσυνειδησίας |
...Ἐνῷ ἔχουμε πρὸ ὀφθαλμῶν τοὺς πάμπολλους ἐναλλακτικοὺς τύπους λέξεων ποὺ φανερὰ ἀποτελοῦν ὀργανικὰ στοιχεῖα τῆς γλώσσας μας, ἀρνούμαστε νὰ δεχθοῦμε καὶ νὰ ἐρευνήσουμε τὸ πασιφανὲς φαινόμενο μιᾶς ἐσωτερικῆς φωνητικῆς πολυδιάσπασης πολὺ εὐρύτερης ἀπ᾿ αὐτὴν ποὺ κάνει τὴν ἐμφάνισή της στοὺς λεγόμενους «προελληνικοὺς» τύπους.
Καὶ εἴτε διασποῦμε τοὺς ἐναλλακτικοὺς τύπους μιᾶς λέξης σὲ διαφορετικὰ λήμματα, εἴτε ἀποφεύγουμε ὁποιεσδήποτε νύξεις γιὰ τὸ θέμα, ἐνδεχομένως ἀπὸ φόβο μήπως θεωρηθοῦμε ὄχι ἑλληνικῆς ἀλλὰ «προ»ελληνικῆς καταγωγῆς (ἔτσι ποὺ ἡ γλῶσσα μας διατηρεῖ ὁλοζώντανα στοιχεῖα ποὺ χαρακτηρίζονται «προελληνικά», ἀπὸ τὸ βουνὸ ὣς τὴν θάλασσα κι ἀπ᾿ τὸν βάτραχο ὣς τὴν χελώνα), εἴτε, ἂν συμβαίνῃ νὰ εἴμαστε πολὺ «προοδευτικοί», κανοναρχοῦμε τὴν ἠλιθιότητα ὅτι ἐμᾶς δὲν μᾶς ἐνδιαφέρει ἡ ἀρχαία γλῶσσα ἀλλὰ μόνο τὰ νοήματα ποὺ ἐκφράζονται μέσῳ αὐτῆς.
Κάπως ἔτσι ἀνόητα, ἐπιπόλαια, ἀνεύθυνα, ἀπεμπολοῦμε τὸ σημαντικώτερο συγκριτικό μας πλεονέκτημα ὡς λαοῦ καὶ ὡς πολιτισμοῦ, τὸ ὁποῖο συνίσταται στὴν ἀξιοποίηση τῆς ἀρχαίας γλωσσικῆς παράδοσης γιὰ τὴν μελέτη τῆς νέας ἑλληνικῆς καὶ στὴν ἀξιοποίηση τῆς νεοελληνικῆς γλωσσικῆς παράδοσης γιὰ τὴν κατανόηση εἰς βάθος τῆς ἀρχαίας.
Αὐτὸ θὰ σήμαινε ὅτι ἐκεῖνο ποὺ χρειάζεται εἶναι ἡ συνεχὴς ἀντιπαραβολικὴ μελέτη νέας καὶ ἀρχαίας ἑλληνικῆς, ἂν θέλουμε νὰ προσεγγίσουμε ὄχι μόνο τὰ ἐπὶ μέρους νοήματα, ἀλλὰ τὸ ὑπέρτατο νόημα, ποὺ εἶναι ἡ ἰχνηλάτηση εἰς βάθος τοῦ θαύματος τῆς γλωσσικῆς ὀντογένεσης.
Διότι ἂν ἐγκαταλείψουμε τὴν μηχανιστικὴ νευτώνεια ἀντίληψη ποὺ βλέπει παντοῦ νόμους καὶ κανόνες, καὶ καταδυθοῦμε, μὲ τὴν βοήθεια κυρίως τῆς νέας ἑλληνικῆς, στὰ ὑπόγεια βάθη τοῦ μυστηρίου τῆς γλωσσικῆς δημιουργίας, τότε εἶναι δυνατὸν νὰ συνειδητοποιήσουμε ὅτι ἡ εὐρείας ἔκτασης φωνητικὴ ποικιλία καὶ πολυτυπία δὲν εἶναι χαρακτηριστικὸ τῆς φανταστικῆς «προελληνικῆς» ἀλλὰ τῆς ὑπαρκτῆς πρωτοελληνικῆς / γραικικῆς, καὶ νὰ συναγάγουμε συμπεράσματα γιὰ τὴν πορεία γένεσης ὅλων γενικὰ τῶν ἀνθρώπινων γλωσσῶν μέσα ἀπὸ μιὰ διαδικασία ἀπίστευτης πολυδιάσπασης.